خونریزی مغزی ، علائم ، دلایل ایجاد و درمان

خونریزی مغزی خونریزی در مغز یا اطراف آن است، و می توان گفت که نوعی سکته مغزی است. دلایل خونریزی مغزی شامل فشار خون بالا ، رگهای خونی ضعیف یا متسع غیر طبیعی (آنوریسم) که نشت می کنند ،و یا  سو مصرف مواد و ضربه است. بسیاری از افرادی که دچار خونریزی مغزی می شوند ، علائمی دارند که نشان دهنده سکته است ، بعنوان مثال ممکن است در یک طرف بدن ضعف داشته باشند ، ضعف در صحبت کردن یا دچار احساس بی حسی شوند. دشواری در انجام فعالیت های معمول ، از جمله مشکلات در راه رفتن یا حتی زمین خوردن ، علائم غیر معمولی نیست. حدود 13٪ از کل سکته های مغزی سکته های مغزی خونریزی دهنده یا ناشی از خونریزی در مغز است.

خونریزی مغزی اغلب با توجه به جایی که در مغز رخ می دهد ، برچسب گذاری می شود. به طور کلی ، خونریزی در هر نقطه از جمجمه را خونریزی داخل جمجمه می نامند. خونریزی درون مغز به عنوان خونریزی داخل مغزی شناخته می شود. همچنین خونریزی می تواند بین پوشش مغز و خود بافت مغز رخ دهد که از آن به عنوان خونریزی زیر عنکبوتیه یاد می شود. اگر لخته خون بین جمجمه و مغز ایجاد شود ، بسته به اینکه در زیر یا بالای پوشش سخت مغز باشد ، به هماتوم ساب دورال یا اپیدورال معروف است. هماتوم های ساب دورال و اپیدورال بیشتر در اثر آسیب مغزی یا پس از سقوط اتفاق می افتند و در اینجا به طور کامل توضیح داده نمی شود.

دانستن این نکته مهم است که وقتی خونریزی درون مغز رخ می دهد ، ممکن است سردرد ایجاد نشود ، زیرا مغز ما توانایی درک این اختلال مداوم را ندارد. با این حال ، پوشش های مغز (مننژ) بسیار حساس هستند و اگر خونریزی در آنجا رخ دهد ، مانند پارگی آنوریسم ، سردرد ناگهانی و شدید از علائم شایع سکته مغزی است.

چه عواملی باعث خونریزی مغزی می شود؟

• شایعترین علت خونریزی مغزی افزایش فشار خون است. با گذشت زمان ، فشار خون بالا می تواند دیواره های شریانی را ضعیف کرده و منجر به پارگی شود. وقتی این اتفاق می افتد ، خون در مغز جمع می شود و منجر به علائم سکته می شود.
• از دیگر دلایل خونریزی می توان به آنوریسم (یک نقطه ضعیف در دیواره شریان ) اشاره کرد که سپس مانند بالون می شود و ممکن است پاره شود.
• ناهنجاری های شریانی (AVM) اتصالات غیرطبیعی بین عروق و رگ ها هستند و معمولا از بدو تولد وجود دارند و می توانند در اواخر زندگی باعث خونریزی مغزی شوند.
• در بعضی موارد ، افراد مبتلا به سرطان که دچار سرطان متاستاتیک مغز شده اند، می توانند در مناطقی از مغز که سرطان گسترش یافته است ، دچار خونریزی مغزی شوند.
• در افراد مسن ، رسوبات پروتئین آمیلوئید در امتداد رگ های خونی می تواند باعث ضعیف شدن دیواره رگ منجر به سکته مغزی خونریزی دهنده شود. کوکائین یا سو مصرف مواد مخدر می تواند رگ های خونی را ضعیف کرده و منجر به خونریزی در مغز شود.
• برخی از داروهای تجویز شده همچنین می توانند خطر خونریزی مغزی را افزایش دهند.

علائم و نشانه های خونریزی مغزی چیست؟

اگرچه سردرد غالبا با خونریزی در مغز همراه است ، اما همیشه وجود ندارد. اکثرا ، علائم مرتبط با خونریزی مغزی به ناحیه خاصی از مغز که درگیر است مربوط می شود. اگر خونریزی در قسمتی از مغز باشد که با بینایی همراه است ، ممکن است مشکلات بینایی وجود داشته باشد. ممکن است مشکلاتی در تعادل و هماهنگی ، ضعف یک طرف ، بی حسی یا تشنج ناگهانی ایجاد شود. مرکز گفتار برای بسیاری از افراد در سمت چپ مغز قرار دارد و خونریزی در این منطقه ممکن است باعث اختلالات گفتاری مشخص شود. اگر خونریزی در قسمت پایین مغز (ساقه مغز) باشد ، جایی که بیشتر عملکردهای خودکار بدن تنظیم می شود ، ممکن است بیمار بی پاسخ باشد یا به کما برود. بعلاوه ، بعضی اوقات علائم خونریزی مغزی ممکن است خیلی ناگهانی بروز کرده و به سرعت بدتر شود. از طرف دیگر ، علائم ممکن است در طی چندین ساعت یا حتی چند روز به آرامی پیشرفت کنند.

ایجاد خونریزی وسیع بخصوص در ناحیه مخچه در صورتی که به سرعت تحت جراحی قرار نگیرد می تواند منجر به مرگ بیمار شود و در خونریزی در قسمت هایی از مغز همچون کپسول داخلی که نقش مهمی در عملکرد حرکتی فرد دارد می تواند منجر به اختلالات حرکتی دائمی در فرد می شود.

عوامل افزایش دهنده خطر

• فشارخون بالا
• کلسترول خون بالا
• مصرف سیگار و سایر دخانیات
• مصرف داروهای ضدانعقاد خون

پزشکان چگونه خونریزی مغزی را تشخیص می دهند؟

در صورت مشکوک بودن به هر نوع سکته ، ارزیابی فوری لازم است. معاینه ممکن است شواهدی از آسیب مغزی را با ضعف ، اختلال گفتار و یا از دست دادن احساسات نشان دهد. به طور کلی ، یک بررسی رادیولوژی مانند اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) ضروری است. CT یا MRI می تواند ویژگی های مختلف و محل خونریزی مغز را برجسته کند. اگر خونریزی در داخل یا اطراف مغز مشاهده شود ، ممکن است آزمایشات بیشتری برای تعیین علت خونریزی انجام شود. این آزمایش های اضافی می تواند به تعیین رگ های خونی غیر طبیعی و همچنین مرحله بعدی در تشخیص یا درمان کمک کند. در شرایط خاص ، ممکن است برای تأیید شواهد خونریزی یا رد سایر مشکلات مغزی ، بررسی مایع نخاعی نیاز باشد.

راه های درمان خونریزی مغزی چیست؟

بیمارانی که دچار خونریزی در داخل مغز هستند باید بسیار دقیق کنترل شوند. درمان اولیه شامل تثبیت فشار خون و تنفس است. برای اطمینان از تامین اکسیژن کافی به مغز و سایر اندام ها می توان از دستگاه کمک کننده تنفس (ونتیلاتور) استفاده کرد. دسترسی وریدی لازم است تا مایعات و داروها به بیمار داده شود ، به خصوص اگر فرد بیهوش باشد. گاهی اوقات به نظارت تخصصی بر ریتم قلب ، سطح اکسیژن خون یا فشار داخل جمجمه نیاز است.

بعد از اینکه فرد ثبات پیدا کرد ، سپس تعیین نحوه حل خونریزی انجام می شود. این روند تثبیت و تصمیم گیری بسیار سریع اتفاق می افتد. تصمیم برای انجام جراحی براساس اندازه و محل خونریزی است. همه افراد مبتلا به خونریزی داخل جمجمه نیازی به جراحی ندارند.

داروهای مختلفی ممکن است برای کمک به کاهش تورم در اطراف  محل خونریزی ، حفظ فشار خون در سطح مطلوب و جلوگیری از تشنج استفاده شود. اگر بیمار بیدار باشد ، ممکن است به داروی مسکن نیاز باشد.