یکی از دردهای شایع، گردن درد است. گاهی اوقات، درد فقط در ناحیه گردن متمرکز نمی‌شود و به سایر بدن مانند شانه‌ها، بازوها، قفسه سینه و سر نیز، منتقل می‌شود. گردن درد می‌تواند خیلی شدید شود؛ به طوری که انجام دادن فعالیت‌های روزانه، بسیار دشوار باشد. انجام برخی فعالیت‌های کوچک اما نادرست، در طولانی مدت می‌تواند دلیل این گردن دردهای شدید باشد. باید خیلی مراقب سلامتی بدن باشید، تا دردهای شدیدی را تجربه نکنید. در این مقاله علت‌های گردن درد، علائم، عوارض و روش‌های درمانی را، برایتان به طور کامل توضیح داده‌ایم. با خواندن این مقاله آگاهی خود را افزایش دهید.
با آناتومی گردن آشنا شویم
گردن و پشت ما از استخوان‌های کوچکی تشکیل شده، که مهره نامیده می‌شوند. گردن شبکه‌ای هماهنگ از اعصاب، استخوان‌ها، مفاصل و عضلات است. این مهره‌ها روی هم چیده شده و ستون فقرات را تشکیل می‌دهند. ستون فقرات از سر حمایت می‌کنند و از نخاع نیز محافظت می‌کنند. در واقع ستون مهره‌ها، ساختار شبکه اعصاب را در سراسر بدن پیوند می‌دهد. پیام‌ها از طریق این شبکه حرکت می‌کنند و احساساتی مانند درد را به مغز می‌فرستند. هفت استخوان بالای ستون فقرات، گردن را تشکیل می‌دهد که مهره‌های گردنی نام دارند . مهره‌ها توسط مفاصل وجهی به یکدیگر متصل می‌شوند. این مفاصل کوچک هستند و بین مهره‌ها قرار می‌گیرند که همراه با عضلات گردن باعث می‌شوند سر خود را به هرجهتی که تمایل دارید بچرخانید.
قدرت چرخش گردن به گونه‌ای است که می‌تواند تا 120 درجه به طرف هر شانه بچرخد. یا حتی 180 درجه از طرفی به طرف دیگر، چرخش کند. بین مهره‌ها، دیسک‌های غضروف وجود دارد. دیسک‌ها به عنوان کمک فنر عمل می‌کنند و انعطاف پذیری را به ستون فقرات می‌دهند. لیز خوردن دیسک گردن زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از این دیسک‌ها کمی از موقعیت طبیعی خود در ستون فقرات خارج شوند.
علائمی که ما را آگاه می‌کند!
گردن درد می‌تواند خیلی جزئی باشد به طوری که بعد از چند از روز بهبود یابد. اما همانطور که در بالا گفتیم می‌تواند به قدری شدید باشد که برای فعالیت‌های عادی مانند خوابیدن نیز دچار مشکل شوید درد شدید، گردن را سفت می‌کند و میزان توانایی در انجام حرکات را کاهش می‌دهد. البته گاهی درد کم است اما ناحیه وسیعی را شامل می‌شود و همینطور بالعکس، دردی که شدید باشد اما فقط در یک نقطه احساس شود. به طور معمول می‌توانیم مدت زمان بروز درد را، در سه دسته تقسیم بندی کنیم:
- دردی که کمتر از 4 هفته طول می‌کشد و به عنوان درد حاد شناخته می‌شود.
- اگر درد بین 4 تا 12 هفته طول بکشد زیر حاد نامیده می‌شود.
- در دسته‌ی آخر، دردی که سه ماه یا بیشتر طول بکشد؛ با عنوان درد مزمن، قرار می‌گیرد.
به طور کل، دردهای گردن به شکل‌های زیر بروز مییابد:
درد و سفتی در گردن و برخی ناحیه‌های بدن
اغلب در وسط یا دو طرف گردن خود احساس درد می‌کنید ، اما ممکن است تا شانه یا قسمت بالای سینه نیز گسترش پیدا کند. گاهی موجب سردردهای تنشی می‌شود، به طوری که درد می‌تواند به پشت سر و گاهی به گوش یا پشت چشم منتقل شود. یا اینکه حرکت دادن گردن موجب درد در عضلات دردناک می‌شود، خصوصاً اگر مدت طولانی در یک حالت نشسته یا خوابیده باشید. مشکل در حرکت دادن گردن، باعث می‌شود گردن به اندازه معمول نچرخد، در نتیجه نمی‌توانید مانند سابق به اطراف نگاه کنید.
اگر درد و سفتی در گردن دارید که به سرعت ، احتمالاً یک شبه بروز کند و در بلند کردن هر دو بازو بر روی سر خود مشکل داشته باشید، این نشانه‌ای از بیماری به نام polymyalgia rheumatica (PMR) است. این حالت یک وضعیت التهابی عضلات است که اصولا در افراد بالای 65 سال دیده می‌شود. در صورت بروز همچین علائمی، فورا نزد پزشک مراجعه کنید.
بی حسی یا سوزن سوزن شدن
هنگامی که عضلات، استخوان‌ها یا بافت‌های اطراف آن فشار زیادی به عصب وارد کنند؛ احساس بی حسی یا سوزن سوزن شدن به وجود می‌آید که در پایین بازو و گاهی اوقات تا پایین انگشتان نیز احساس می‌شود. بی حسی و سوزن سوزن شدن به محض حل شدن مشکل، برطرف می‌شود.
سرگیجه
اگر هنگام نگاه کردن به بالا یا چرخاندن سر احساس سرگیجه دارید، به دلیل فشار دادن عروق کنار ستون فقرات است که در اصطلاح به آن رگ‌های مهره‌ای گفته می‌شود. این اتفاق بعضی اوقات می‌تواند در نتیجه تغییر در مهره‌ها رخ دهد. نیشگون گرفتن این شریان‌های مهره‌ای می‌تواند باعث بیهوشی نیز شود؛ زیرا جریان خون به طور موقت کاهش مییابد. با این حال، می‌تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد.
اسپاسم عضلات
اسپاسم عضله، به معنی سفت شدن ناگهانی عضله یا گروهی از عضلات در بدن است. اغلب علت مشخصی وجود ندارد. اما می‌تواند بسیار ناخوشایند باشد. زمانی که اسپاسم عضلات در گردن ایجاد شود، معمولاً باعث درد و سفتی یک طرف می‌شود. که چرخاندن سر را دشوار می‌کند. اسپاسم عضلات معمولاً فقط چند ساعت یا چند روز طول می‌کشد، گرچه به ندرت ممکن است چندین هفته نیز، ادامه یابد. اغلب با کشش‌های ملایم، مسکن‌های بدون نسخه و همچنین کمپرس‌های گرم یا یخ، درد به طور قابل توجه‌ای کاهش مییابد.
تب و لرز
گاهی ممکن است بخاطر بیماری‌های عفونی که ریشه عصب یا نخاع را درگیر کرده است دچار مشکل شوید. در این صورت تب و لرز نیز، به وجود خواهد آمد.
چرا دچار گردن درد می‌شویم؟
- آسیب و حوادث: ضربه‌هایی که باعث می‌شود سر حرکات غیرطبیعی انجام دهد؛ یعنی در اثر ضربه خیلی به سمت جلو یا خیلی به سمت عقب پرتاب شود. حرکت غیر طبیعی و سریع گردن بر روی عضلات و رباط ها تأثیر می‌گذارد و باعث می‌شود سفت و منقبض شوند. این فرایند، باعث ایجاد خستگی عضلات، درد و سفتی می‌شود. اینگونه ضربه‌ها در اثر تصادفات، زمین خوردن یا حادثه ورزشی به وجود می‌آیند.
- فشرده سازی عصب: دیسک‌های فتق‌شده و خارهای استخوان باعث فشرده سازی عصب و تنگی ستون فقرات می‌شوند. هنگامی که یک عصب فشرده شود، می‌تواند باعث ایجاد دردی شود که از گردن به سمت بالا، پشت چشم‌ها، فک و بازوها حرکت کند.
- آرتروز: شایع‌ترین شکل آرتروز اسپوندیلوزیس است که در مفاصل ستون فقرات است. علت به وجود آمدن آن، ساییدگی و پیری است. بسیاری از انواع آرتروز‌ها به ویژه انواع التهابی مانند آرتریت روماتوئید، اسپوندیلیت آنکیلوزان، آرتریت پسوریازیس و آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان نیز، می‌توانند بر ستون فقرات گردنی تأثیر بگذارند.
- سایر فرایندهای بیماری: با وجود اینکه در بیشتر موارد درد گردن به دلیل کشیدگی ایجاد می‌شود، اما درد طولانی مدت می‌تواند نشانه‌ای از موارد جدی‌تریباشد. گاهی کمبود نورولوژیک، عفونت نخاعی، فشرده سازی نخاع، تومور، شکستگی و سایر اختلالات می‌تواند علت این دردهای طولانی باشند. همچنین اگر از ناحیه سر دچار آسیب دیدگی شوید، احتمالاً گردن نیز تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. لطفا در این موارد، سریعا به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.
- وزن اضافی: وزن اضافی به ستون فقرات فشار بی مورد و مستمر وارد می‌کند. عضلات ضعیف شکم باعث می‌شود تعادل ستون فقرات مختل شود .
- استرس: شاید جالب باشد که استرس شدید یا طولانی مدت نیز، باعث سفتی و درد گردن می‌شود.
- وضعیت بد بدن: نشستن در حالت نادرست به مدت طولانی، استفاده بیش از حد از تلفن‌های هوشمند، بلند كردن نادرست وسایل، مدت طولانی نشستن پشت كامپیوتر و درست نخوابیدن مواردی است که منجر به ایجاد گردن درد حاد در طولانی می‌شوند.
انواع مختلف گردن درد کدامند؟
درد گردن انواع مختلفی دارد که بعضی از افراد فقط یک نوع آن را تجربه می‌کنند، اما ممکن است برخی ترکیبی از این انواع را، تجربه کنند. انواع مختلف گردن درد عبارت اند از:
گردن درد نوروپاتیک
این نوع گردن درد ناشی از اعصاب یا ریشه‌های عصبی در ستون فقرات گردنی است. درد گردن نوروپاتیک می‌تواند ناشی از شرایطی مانند فتق دیسک باشد که به عصب اطراف فشار می‌آورد.
گردن درد مکانیکی
این درد از ستون فقرات و ساختارهای پشتیبانی کننده آن (به عنوان مثال، عضلات، رباط‌ها، استخوان‌ها یا غضروف‌ها) ناشی می‌شود. به طور معمول، درد مکانیکی در اثر وضعیت بد بدن، کشیدگی گردن ناشی از کار یا فعالیت‌های ورزشی و جسمی به وجود می‌آیند.
درد نوروپاتیک مرکزی
معمولاً در اثر سکته مغزی، آسیب نخاعی یا مولتیپل اسکلروزیس به وجود می‌آید. همچنین ممکن است در نتیجه آسیب به سیستم عصبی مرکزی، ناشی از آسیب مغزی و نخاع یا عفونت (به عنوان مثال، آبسه، آنسفالیت، میلیت) باشد.
روش‌های درمانی
اگر درد بطور شدید یا طولانی مدت به وجود آمده باشد، باید برای تشخیص علت و درمان به موقع آن، سریعا به پزشک مراجعه کنید. روش‌های درمانی درد گردن بسته به علت و مدت درد گردن که طول کشیده است، متفاوت است. بسیاری از بیماران مبتلا به گردن درد با استفاده از یک یا ترکیبی از این روش‌های درمانی، درمان می‌شوند. متداول‌ترین روش‌های درمانی عبارتند از:
داروها:
- داروهای متعددی وجود دارد که به کنترل گردن درد، کاهش التهاب و کاهش اسپاسم عضلانی و اختلال در خواب کمک می‌کنند. گزینه‌ی اول درمان با دارو، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDS) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن و استامینوفن (تایلنول) است. برخی از NSAIDSها مانند ژل ولتارن و آسپر کرم به صورت موضعی روی پوست قرار می‌گیرند.
در برخی موارد، از داروهای شل کننده عضلانی و داروهای ضد عصب برای تسکین درد استفاده می‌شود. مسکن‌هایی نیز، مانند پاراستامول اغلب کمک می‌کنند. بهتر است آن‌ها را قبل از اینکه درد شدید شود، مصرف کنید. تمام دارو ها عوارض دارند بنابراین، با تجویز پزشک دارو مصرف کنید. اگر باردار هستید یا اینکه آسم، زخم معده یا هرگونه مشکل قلبی دارید، نباید از ایبوپروفن یا آسپرین استفاده کنید. - تزریق داروی تسکین دهنده درد در مفاصل یا اعصاب آسیب دیده نیز گزینه‌ای برای تسکین درد گردن است. بسته به علت درد گردن، تزریقاتی مانند، تزریق استروئید اپیدورال و فرسایش با فرکانس رادیویی یا تزریق بوتاکس در محل درد انجام می‌شود. برای کسانی که دچار گردن درد نوروپاتیک هستند، تزریقات از جمله استروئید و تسکین دهنده درد، به خصوص اگر همراه با فیزیوتراپی انجام شود، موثر خواهد بود.
استفاده از کمپرس و دوری از استرس:
کمپرس‌های یخ یا گرم را بر روی محل درد خود برای دقایقی بگذارید. درصورتی که می‌دانید منشا درد گردن عصبی است، استفاده از کمپرس سرد وگرم می‌تواند بسیار موثر باشد.
حالت بدنی:
اگر کارتان به گونه‌ای است که در طولانی مدت، مجبور به نشستن هستید؛ هر نیم ساعت بلند شوید و چند حرکت کششی انجام دهید. همیشه به طرز صحیح بنشینید. هنگام بلند کردن وسایل سنگین از یک فرد دیگر نیز کمک بگیرید. درست قرار گرفتن سر و گردن روی بالشت نیز بسیار موثر است. انجام فعالیت‌های بدنی و ورزش نیز در قوی کردن عضلاتتان بسیار نقش دارند.
نظرات کاربران