تومورهای مغزی انواع مختلفی دارد که با توجه به محل قرار گیری آن میتواند به دسته های مختلفی تقسیم شود. تومور مخچه نیز تومور مغزی است که در بخش زیرین و قاعده مغز بیمار رشد خواهد کرد. یکی از مکان های شایع برای رشد تومور مخچه، جایی است که به آنها آستروسیتوم مخچه میگویند. این تومورها عموما علائمی مانند افزایش فشار داخل جمجمه، سردرد و استفراغ، در برخی از مواقع ممکن است مشکلاتی در راه رفتن و هماهنگی و همچنین دوبینی را در فرد ایجاد کند.
تومور مخچه چیست؟
تومورهایی که در بخش عقب و قاعده مغز هستند تومورهای پوستریور فوسا نام دارند. از دیگر نام های تومور مخچه، تومورهای زیرچادرینه و گلیوم های ساقه مغز هستند. تومور مغزی، رشد غیرطبیعی سلول های سرطانی هستند که میتوانند به بافت مغزی حمله کنند. مخچه که در قاعده جمجمه و نزدیک به ساقه مغز است دارای وظایفی مانند هماهنگی حرکات، ایجاد تعادل، مهارت حرکتی و غیره است. تومورهای مغزی در مجموع به دو دسته تقسیم میشوند. تومورهای اولیه و تومورهای ثانویه جز این دسته ها هستند. تومورهای اولیه از بافت مغز و اطراف آن شروع شده و در همانجا رشد میکنند. تومورهای ثانویه یا متاستاتیک سرطان هایی هستند که از دیگر بخش های بدن به مغز رسیده و آن را درگیر کرده است.
علائم تومور مخچه
تومور مخچه بسته به اینکه کدام ناحیه از مغز را درگیر کند، میتواند علائم مختلفی را ایجاد کند. این علائم شامل:
- سردرد شدید که با مصرف مسکن بهبود نخواهد یافت.
- از دست دادن تعادل در راه رفتن
- گیجی
- حالت تهوع و استفراغ بدون علت
- اختلال در بینایی مانند دوبینی و تاری در دید
- اختلال در شنوایی
- اختلال در راه رفتن و فعالیت های حرکتی
- بی حسی و ضعف در عضلات صورت
علت ایجاد تومور مخچه
علت اصلی تومور مخچه مشخص نیست. اما برخی از عوامل میتواند خطر ابتلا به تومور مخچه را افزایش دهد. حدالامکان باید از قرار گرفتن در معرض این عوامل بپرهیزید.
ریسک فاکتورهای ابتلا به تومور مخچه
- ژنتیک
- سابقه خانوادگی
- قرار گرفتن در معرض پرتوهای یونیزان
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
انواع تومورهای مخچه
انواع تومورهای مخچه شامل :
گلیوما (Glioma): این تومورها از سلول های گلیال آغاز میشوند. این سلول ها وظیفه پاکسازی نورون ها و سلول های مرده را برعهده دارند که از ساختار سیستم عصبی مرکزی پشتیبانی میکنند و مواد مورد نیاز را در اختیار آن قرار میدهند.
انواع تومورهای گلیوما
- الیگودندروگلیوما
- گلیوبلاستوماها
- آستروسیتومها
- اپندیموماها
- الیگواستروسیتومها
مننژیوما (Meningioma): مننژیوما جز تومورهای سیستم عصبی است، که از غشای محافظ مغز و نخاع آغاز شده است. این تومور خوش خیم بوده و به آرامی رشد میکند.
نوروم آکوستیک (Acoustic neuroma): نوروم آکوستیک، توموری نادر است که بر روی عصب اصلی گوش رشد میکند. این دسته از تومورها دارای رشد آهسته هستند. افزایش سایز تومور میتواند به ساقه مغز فشار وارد کند و در برخی از فعالیت های حیاتی بدن اختلال ایجاد نماید.
اپاندیموما (Ependymoma): یکی از سلول های اپاندیمال که از سلول های گلیوم آغاز میشود. این سلول در رشته نخاعی و قسمت هایی از مغز که شامل مایع مغزی نخاعی هستند قرار گرفته و وظیفه ترمیم بافت عصبی را برعهده دارد. اپاندیموما نادر بوده و در کودکان و نوجوانان دیده میشود.
کارسینوما کوروئید پلکسوس (Choroid plexus carcinoma): این تومور بیشتر کودکان را درگیر میکند. این تومور بیش از اندازه مایع مغزی نخاعی ترشح میکند و باعث ایجاد بیماری هایی مانند هیدروسفالی میشود.
الیگودندروگلیوما (Oligodendrogliomas): این تومور نیز نوعی گلیوم است که از سلول های الیگودندروسیت آغاز میشود. تومورهای الیگودندروگلیوما در بافت مغز یا نخاع باقی میمانند و به نقاط دیگر بدن انتقال نمییابد.
آستروسیتوما (Astrocytoma): آستروسیتوما نوعی از گلیوم است، که از سلول های گلیال با نام آستروسیت آغاز میشوند.در حقیقت آستروسیت ها از نورون ها حمایت میکنند. این سلول ها در صورت آسیب یا جهش نمیتوانند به صورت عادی رشد کنند. آستروسیتوما در کل مغز و مایع مغزی نخاعی پخش و با بافتهای عادی ترکیب خواهند شد، در این شرایط حذف آنها با عمل جراحی بسیار دشوار خواهد بود.
گلیوبلاستوما (Glioblastoma): این نوع تومور جز دسته بدخیمی هاست که بیشتر از سلول های آستروسیت تشکیل شده است. تومورهای گلیوبلاستوما به نقاط نزدیک به مغز حمله کرده و از طریق جسم پینهای به نواحی دیگر آن انتشار خواهد یافت.
مدولوبلاستوما (Medulloblastoma): این نوع تومور مغزی نیز جز بدخیمی ها محسوب میشود و از مخچه آغاز میشود. البته ممکن است در برخی از موارد از طریق مایع نخاعی به دیگر قسمت های بدن انتشار پیدا کند. این تومور ممکن است در هر سنی ایجاد شود، اما این تومور در کودکان شایع تر است.
پینوبلاستوما (Pineoblastoma): این تومور از غده پینه آل آغاز و بیشتر در کودکان رخ میدهد. تومور پینوبلاستوما در ناحیه دستگاه عصبی منتشر و به دیگر نقاط بدن گسترش پیدا نخواهد کرد.
کرانیوفارنژیوما (Craniopharyngioma): این تومور جز دسته تومورهای خوش خیم است، که در غده هیپوفیز تشکیل خواهد شد. این تومور رشد آهسته دارد و بیشتر کودکان 5 الی 14 سال را درگیر خواهد کرد.
تومورهای هیپوفیز: این تومورها خوش خیم هستند، اما در کنترل هورمونهای بدن اختلال ایجاد خواهد کرد. این تومورها به آرامی رشد خواهند کرد و در مراحل اولیه علائمی از خود ایجاد نخواهند کرد.
روش تشخیص تومور مخچه
معاینات دقیق پزشکی، سی تی اسکن، ام آر آی میتواند به تشخیص بیماری کمک کند.
درمان تومور مخچه
انواع تومورهای حفره خلفی ممکن است به جراحی باز و کرانیوتومی نیاز داشته باشد. هر چه جراحی زودتر انجام شود، تومور سایز کوچکتری داشته باشد، جراح راحتتر میتواند تومور را خارج کند.
عوارض
برخی از عوارض هستند که ممکن است در هر نوع جراحی مشاهده نمایید. برخی از صدمات شامل:
صدمه به اعصاب کرانیال، هیدروسفالی و افزایش فشار داخل مغزی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمایید؟
در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده مانند تهوع، استفراغ و اختلال در بینایی و غیره باید سریعا به متخصص جراح مغز و اعصاب مراجعه نمایید.
نظرات کاربران