هنگامی که سرطان مغز تشخیص داده میشود، مطالعه در مورد آن میتواند به فرد در انتخاب بهترین درمان برای وی کمک کند. این راهنما اصول اولیه انواع سرطان مغز و نحوه درمان آنها را نشان میدهد.
سرطانهای مغز از کجا شروع شده و گسترش مییابند
تومور مغزی تودهای از سلولهای مغز است که طبیعی نیست. دو گروه کلی از تومورهای مغزی وجود دارد:
- تومورهای اولیه مغزی در مغز شروع میشوند و تمایل دارند در آنجا باقی بمانند.
- تومورهای ثانویه مغزی شایعتر هستند. این سرطانها از جایی دیگر در بدن شروع شده و به مغز منتقل میشوند. سرطانهای ریه، سینه، کلیه، روده بزرگ و پوست از شایعترین سرطانهایی هستند که به مغز سرایت میکنند.
برخی از تومورهای مغزی حاوی سلولهای سرطانی هستند و برخی دیگر شامل آنها نیستند.
تومورهای خوشخیم مغزی سلول سرطانی ندارند. آنها به آرامی رشد میکنند، اغلب میتوان آنها را برداشته و به ندرت به بافت مغز اطراف گسترش مییابد. اگر بر مناطق خاصی از مغز فشار بیاورند میتوانند مشکلاتی ایجاد کنند. بسته به قسمتی از مغز که در آن قرار دارند، میتوانند زندگی را تهدید کنند.
تومورهای بدخیم مغزی دارای سلولهای سرطانی هستند. برخی به سرعت و برخی دیگر به آرامی رشد میکنند. آنها میتوانند به بافت سالم مغز در نزدیکی حمله کنند. تومورهای بدخیم به ندرت از مغز یا نخاع فراتر میروند.
درجه تومورهای مغزی
تومورها بر اساس ظاهر طبیعی یا غیرطبیعی سلولها درجه بندی میشوند. پزشک از این اندازه گیری برای برنامه ریزی درمان استفاده میکند. درجه بندی همچنین به پزشک این دید را میدهد که سرعت رشد و گسترش تومور چقدر است.
- درجه 1: سلولها تقریباً طبیعی به نظر میرسند و به آرامی رشد میکنند. احتمال زنده ماندن طولانی مدت وجود دارد.
- درجه 2: سلولها کمی غیر طبیعی به نظر میرسند و به آرامی رشد میکنند. تومور ممکن است به بافت مجاور گسترش یابد و ممکن است بازگردد.
- درجه 3: سلولها غیر طبیعی به نظر میرسند و به طور فعال در حال رشد به بافت مغزی مجاور هستند. این تومورها تمایل به بازگشت دارند.
- درجه 4. سلولها غیر طبیعی به نظر میرسند و به سرعت رشد کرده و گسترش مییابند.
برخی از تومورها تغییر میکنند. به ندرت، برخی از تومورهای خوشخیم میتوانند بدخیم شوند و تومورهای درجه پایین ممکن است در درجه بالاتر عود کنند.
انواع تومورهای سرطانی مغز
در بزرگسالان، شایعترین انواع سرطان مغز عبارتند از:
آستروسیتومها: اینها معمولاً در بزرگترین قسمت مغز، مخ، ایجاد میشوند. آنها در یک نوع معمولی از سلولهای ستارهای شکل به نام آستروسیت شروع میشوند. این تومورها میتوانند هر درجهای باشند. آنها اغلب باعث تشنج یا تغییر رفتار بیمار میشوند. آستروسیتومها معمولاً در سراسر مغز پخش شده و با بافتهای دیگر ترکیب میشوند. اما همه این تومورها رفتار یکسانی ندارند. برخی به سرعت رشد میکنند و برخی دیگر به آرامی رشد میکنند. همه آنها به بافت دیگری حمله نمیکنند.
مننژیومها: اینها شایعترین تومورهای اولیه مغزی در بزرگسالان هستند. آنها به احتمال زیاد در 70 یا 80 سالگی اتفاق میافتند و درصد شیوع آن در زنان بیشتر از مردان است. آنها از مننژها، لایه داخلی مغز شروع میشوند. تومور مننژیوما میتوانند درجه 1، 2 یا 3 باشند. درصد عود کردن تومورهای درجه 2و درجه 3بیشتر از تومورهای درجه 1 است. اغلب خوشخیم هستند و به آرامی رشد میکنند.
الیگودندروگلیوما: حدود ۳۳ درصد از همه تومورهای مغزی گلیوما هستند. اینها در سلولهایی ایجاد میشوند که پوشش محافظ اعصاب را ایجاد میکنند. آنها معمولاً درجه 1، 2 یا 3 هستند. این تومور ها نمی توانند در قسمتهای دیگر بدن پخش شوند و احتمال بروز این تومورها در افرادی که در سنین ۴۰ و ۵۰ سالگی هستند، بیشتر است. معمولاً به آرامی رشد میکنند و گسترش نمییابند.
انواع کمتر متداول سرطان مغز عبارتند از:
آپاندیموما: این سرطان نادر در مغز یا نخاع شکل میگیرد. این بیماری در سلولهای بطن (فضاهای پر از مایع در مغز) و همچنین در کانال نگهدارنده نخاع و مایع مغزی نخاعی (CSF) شروع میشود. آنها میتوانند سریع رشد کنند یا کند رشد کنند. اگر آنها سریع رشد کنند، اپاندیموم آناپلاستیک نامیده میشود. این تومورها در امتداد CSF گسترش مییابند اما در بافت طبیعی مغز پخش نمیشوند. تقریباً نیمی از آپاندیموما در کودکان زیر 3 سال تشخیص داده میشود، اما میتواند بزرگسالان را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
گلیوم مخلوط: این سلولها از بیش از یک نوع سلول تشکیل شدهاند. آنها میتوانند شامل الیگودندروسیتها، آستروسیتها و سلولهای اپندیمال باشند.
مخلوط تومورهای گلیال و عصبی: اینها از سلولهای گلیال و عصبی تشکیل شدهاند. این تومورها معمولاً کودکان و نوجوانان را تحت تأثیر قرار میدهند. آنها شامل گانگلیوگلیوما، گزانتواستروسیتوم پلئومورف (PXA) و تومور عصبی اپیتلیال دیسمبریوپلاستی (DNET) هستند.
تومورهای اولیه نوروکتودرمیال (PNETs): بیشتر در کودکان شایع هستند، اما میتوانند بزرگسالان را درگیر کنند. آنها در سلولهای عصبی مرکزی نابالغ به نام سلولهای نوروکتودرمی شروع میشوند. این تومورها بیشتر در کودکان کوچکتر از بزرگترها دیده میشوند و معمولاً به سرعت رشد میکنند. شایعترین PNET مدولوبلاستوما است که از مخچه شروع میشود. سایر PNETS شامل پینهوبلاستوما است که در غده صنوبری شروع میشود. نوروبلاستوما در مغز یا نخاع شروع میشود.
سرطان مغز چگونه درمان میشود؟
درمان بیمار بستگی به نوع و درجه سرطان، محل آن، اندازه و سن و سلامت فرد دارد.
- جراحی معمولاً اولین درمان است. جراحی برای تومورهای درجه 1، ممکن است کافی باشد. این امکان وجود دارد که تمام سرطانها برداشته شوند. اما حتی اگر چنین نباشد، جراحی میتواند اندازه تومور را کاهش داده و علائم را کاهش دهد.
- پرتودرمانی بعد از جراحی برای از بین بردن سلولهای تومور باقی مانده در ناحیه مورد استفاده قرار میگیرد. اگر جراحی جز گزینههای درمان نیست، ممکن است فقط پرتودرمانی اجرا شود.
- شیمیدرمانی گاهی برای از بین بردن سلولهای سرطانی مغز استفاده میشود. این دارو از طریق دهان، IV، یا در موارد نادر، در ویفرهایی که جراح در مغز قرار میدهد، تجویز میشود.
- درمان هدفمند میتواند انواع خاصی از تومورهای مغزی را درمان کند. این داروها به قسمتهای خاصی از سلولهای سرطانی حمله کرده و از رشد و گسترش تومورها جلوگیری میکنند.
پزشک همچنین ممکن است درمانهای ترکیبی را توصیه کند.
شخصی که سرطان دارد، مهم است که برنامه درمانی خود را دنبال کند، با پزشک خود کار کند و به ملاقاتهای منظم خود برود.
نظرات کاربران