درد سیاتیک به دردی گفته می‌شود که در امتداد مسیر عصب سیاتیک ایجاد می‌شود. این رگ از قسمت پایین کمر، در ناحیه باسن و در پاها منشعب می‌شود. به طور معمول، سیاتیک فقط یک طرف بدن را درگیر می‌کند و معمولاً زمانی رخ می‌دهد که فتق دیسک، خار استخوان در ستون فقرات یا تنگ شدن ستون فقرات (تنگی نخاع) قسمتی از عصب را فشرده کرده باشد. این فشار باعث التهاب، درد و اغلب بی حسی در پای آسیب دیده می‌شود. اگرچه درد ناشی از سیاتیک می‌تواند شدید باشد، اما اکثر موارد با درمان‌های غیر جراحی در چند هفته برطرف می‌شود. افرادی که سیاتیک شدیدی دارند که با ضعف قابل توجه پا یا تغییرات روده یا مثانه همراه است، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند در ادامه به موضوعات بیشتر مانند؛ علائم سیاتیک چیست؟ علت و عوامل موثر بر آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
علائم سیاتیک چیست؟
دردی که از ستون فقرات تحتانی (کمری) به باسن و پشت ساق منتقل می‌شود، سیاتیک است. ممکن است تقریباً در هر نقطه‌ای از مسیر عصبی احساس ناراحتی کنید. درد سیاتیک می‌تواند از یک درد خفیف گرفته تا یک احساس سوزش شدید یا درد طاقت فرسا متفاوت باشد. گاهی اوقات ممکن است هنگام سرفه یا عطسه درد بدتر شود و نشستن طولانی مدت می‌تواند علائم را تشدید کند. معمولاً فقط یک طرف بدن آسیب می‌بیند. برخی از افراد نیز دچار بی حسی، سوزن سوزن شدن یا ضعف عضلانی در ساق یا پای آسیب دیده می‌شوند. ممکن است در قسمتی از پا درد داشته باشید و در قسمتی دیگر هیچ حسی نداشته باشید.
علت سیاتیک چیست؟
- فتق دیسک نخاعی: فتق یا لغزش دیسک کمر که باعث فشار بر ریشه عصبی می‌شود. این شایع‌ترین علت سیاتیک است. حدود 1 تا 5 درصد از مردم در یک مرحله از زندگی خود دچار لغزش دیسک می‌شوند. دیسک‌ها بالشتک‌هایی در بین هر مهره ستون فقرات هستند. هنگامی که فتق دیسک برای مهره‌های کمر اتفاق می‌افتد، می‌تواند بر عصب سیاتیک فشار بیاورد.
- سن: تغییرات وابسته به سن در ستون فقرات، مانند فتق دیسک و خار استخوان، شایع‌ترین علل سیاتیک است.
- چاقی: با افزایش فشار بر ستون فقرات، وزن اضافی بدن می‌تواند به تغییرات ستون فقرات که باعث ایجاد سیاتیک می‌شود کمک کند.
- اشتغال: شغلی که فرد را مجبور می‌کند بارهای سنگین حمل کند یا با وسیله نقلیه برای مدت طولانی رانندگی کند ممکن است در سیاتیک نقش داشته باشد
- نشستن طولانی مدت: افرادی که مدت طولانی می‌نشینند یا سبک زندگی بی تحرکی دارند بیشتر از افراد فعال دچار سیاتیک می‌شوند.
- دیابت: دیابت بر نحوه استفاده بدن از قند خون تأثیر می‌گذارد و خطر آسیب عصبی را افزایش می‌دهد.
عوارض سیاتیک چیست؟
در پاسخ به سوال عوارض سیاتیک چیست؟ باید بگوییم که اگرچه بیشتر افراد به طور کامل درمان می‌شوند، اما اگر سیاتیک درمان نشود می‌تواند باعث آسیب دائمی عصب شود. در صورت داشتن موارد زیر فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- از دست دادن احساس در پای آسیب دیده
- ضعف در پای آسیب دیده
- از دست دادن عملکرد روده یا مثانه
پیشگیری از درد سیاتیک
همیشه پیشگیری از سیاتیک امکان پذیر نیست و ممکن است بیماری عود کند. موارد زیر می‌توانند نقش مهمی در محافظت از کمر داشته باشند:
به طور منظم ورزش کنید: ورزش برای درد سیاتیک بسیار موثر است. برای محکم نگه داشتن کمرتان، به ماهیچه‌های اصلی شکم و کمر که برای نگهداری و حفظ حالت بدن ضروری هستند، توجه کنید.
هنگام نشستن وضعیت مناسب خود را حفظ کنید: صندلیی را انتخاب کنید که دارای پشتی مناسب، زیر بغل و پایه گردان باشد. یک بالشت یا حوله رول شده را در قسمت پشتی خود قرار دهید تا منحنی طبیعی آن حفظ شود. زانوها و باسن خود را در سطح یکنواخت نگه دارید.
به نحوه حرکات بدن توجه کنید: اگر مدت طولانی می‌ایستید، هر از گاهی یک پا خود را روی چهارپایه یا جعبه کوچک استراحت دهید. به طور مستقیم به بالا و پایین حرکت کنید. پشت خود را صاف نگه دارید.
تشخیص سیاتیک
ابتدا پزشک سابقه پزشکی فرد را بررسی می‌کند. سپس در مورد علائم فرد سوال می کند. در طول معاینه فیزیکی، از فرد خواسته می‌شود راه برود تا پزشک بتواند ببیند چگونه ستون فقرات وزن را تحمل می‌کنند. ممکن است پزشک بخواهد تا روی انگشتان پا و پاشنه پا راه بروید تا قدرت عضلات ساق پا را بررسی کند. همچنین برای تشخیص سیاتیک پزشک ممکن است آزمایش بالا بردن پا را انجام دهد. در طول انجام این آزمایش، به پشت دراز می‌کشید و پاها را صاف می‌کنید. پزشک به آرامی هر پا را بالا می‌آورد و نقطه‌ای را که درد شروع می‌شود، یادداشت می‌کند. آزمایش بالا بردن پا، به شناسایی مشکل دیسک کمک می کند. همچنین از فرد خواسته می‌شود حرکات کششی دیگر را برای مشخص کردن درد و بررسی انعطاف پذیری و قدرت عضلات انجام دهد. بسته به آنچه پزشک در طول معاینه فیزیکی تشخیص می‌دهد، ممکن است تصویربرداری و سایر آزمایشات انجام شود. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اشعه ایکس ستون فقرات برای بررسی شکستگی ستون فقرات، مشکلات دیسک، عفونت، تومورها و خار استخوان.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) یا توموگرافی کامپیوتری (CT) برای مشاهده تصاویر دقیق‌تر
سیاتیک چگونه درمان می شود؟
حالا که پاسخ پرسش سیاتیک چیست؟ را دریافت کردید باید بگوییم که هدف از درمان سیاتیک کاهش درد و افزایش تحرک است. بسته به علت، بسیاری از موارد سیاتیک با گذشت زمان با برخی از درمان‌های ساده خود مراقبتی از بین می‌روند.
درمان های خود مراقبتی شامل موارد زیر است:
استفاده از کمپرس یخ یا داغ: ابتدا از کمپرس‌های یخ برای کاهش درد و تورم استفاده کنید. به مدت 20 دقیقه، چند بار در روز استفاده کنید. بعد از چند روز از کمپرس داغ یا یک پد گرمکن استفاده کنید. هر بار 20 دقیقه استفاده کنید.
مصرف داروهای بدون نسخه: از داروهایی برای کاهش درد، التهاب و تورم مصرف کنید. داروهای رایج و بدون نسخه در این گروه، به نام داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، شامل آسپرین، ایبوپروفن (Advil)، (Motrin) و ناپروکسن (Naprosyn) هستند. در صورت انتخاب آسپرین مراقب باشید. آسپرین می‌تواند باعث زخم و خونریزی در برخی افراد شود. اگر نمی‌توانید از NSAIDS استفاده کنید، به جای آن استامینوفن مصرف کنید.
انجام حرکات کششی ملایم: از حرکات کششی مناسب برای تقویت عضلات کمری وشکمی استفاده کنید..
چه زمانی نیاز به جراحی است؟
جراحی ستون فقرات معمولاً توصیه نمی‌شود مگر اینکه با سایر روش‌های درمانی مانند حرکات کششی و دارویی بهبود نیافته باشید و درد سیاتیک بدتر شده باشد و یا کنترل مثانه یا روده را از دست داده باشید. در این صورت جراحی انجام می‌شود.
زمان مراجعه به پزشک
سیاتیک خفیف معمولاً با گذشت زمان از بین می‌رود. اگر اقدامات مراقبت از خود در تسکین علائم نتیجه بخش نبود یا اگر درد بیش از یک هفته طول کشید و درد شدید یا به تدریج بدتر شد، باید به پزشک مراجعه کنید.
نظرات کاربران