درد جسمی بی دلیل در بازوها و پاها میتواند به یکی از بزرگترین موانع زندگی فعال تبدیل شود. بسیاری افراد در دوران میان سالی دارای فتق دیسک هستند. این وضعیت شایع و دردناک زمانی به وجود میآید که فشار بر ستون فقرات باعث لغزش یا پارگی دیسک و فشار روی اعصاب مجاور، بیشتر در قسمت تحتانی کمر یا گردن شود.
اگر درد مداوم در ناحیه بازو یا پا را تجربه میکنید، ممکن است فتق دیسک درمان نشده داشته باشید. تشخیص به موقع این علائم میتواند شما و پزشکتان را در زمان مناسب به سمت درمان و تسکین سوق دهد. در اینجا شایعترین شاخصهایی که نشان میدهد شما ممکن است به دیسک کمر مبتلا باشید را آوردهایم و به شما میگوییم درد دیسک کمر به کجا میزند ؟
فتق دیسک چیست؟
فتق دیسک (گاهی اوقات “لغزش دیسک” نامیده میشود) زمانی اتفاق میافتد که قطعهای از دیسک نخاعی برآمده یا پاره شده و از جای خود خارج شود و عصب نخاعی را فشار دهد. این شرایط ممکن است باعث درد پا، ضعف پا، بی حسی پا، سندرم cauda equina و یا کمردرد شود.
چرا دیسک فتق میکند؟
بر خلاف اکثر قسمتهای دیگر بدن، دیسکهای کمری در سنین جوانی شروع به زوال (انحطاط) میکنند. بسیاری از بیماران در بیست سالگی تحت اشعه ایکس یا ام آر آی، نشان میدهند که دچار انحطاط دیسک شدهاند و تقریباً 100 درصد از افراد مسن دارای دیسکهای متعدد تخریب شده هستند.
با انحطاط دیسکها، محتوای آب و خاصیت ارتجاعی دیسکها از دست میرود و دیوار حایل در اطراف دیسک (حلقه دیسک) شروع به شکافته شدن یا پاره شدن میکند. سپس قطعات دیسک خراب میتواند از طریق حلقه نشتی بیرون بزند (فتق شود). با از بین رفتن دیسک، ممکن است کمردرد ایجاد شود. اگر فتق دیسک عصب نخاعی را فشرده کند، ممکن است باعث درد پا، ضعف و یا بی حسی شود.
دیسکها اغلب بدون هیچ گونه حادثه آسیب زایی دچار فتق میشوند، اما در برخی موارد ممکن است عوامل مؤثری مانند وزن بیش از حد، وضعیت بد بدن، بلند کردن وزنه یا ضربه وجود داشته باشد.
کدام دیسکهای نخاعی بیشتر دچار فتق میشوند؟
اگرچه فتق میتواند در هر قسمتی از ستون فقرات رخ دهد، فتق دیسک در ناحیه ستون فقرات کمر (lumbar) و ستون فقرات گردن (cervical) شایعتر است. علائم ممکن است شامل درد در ناحیه کمر یا گردن، همراه با درد در ناحیه پا (سیاتیک) یا بازو، همراه با ضعف و یا بی حسی باشد. فتق دیسک در گردن میتواند باعث بیماری شود که به رادیکولوپاتی گردنی معروف است.
درد دیسک کمر به کجا میزند ؟
دیسک کمر ممکن است هیچ نشانهای نداشته باشد و گاهی میتواند در صورت عدم توجه به علائم و یا درمان به موقع نشانههای خطرناکی را بروز دهد. معمولترین علامت فتق دیسک کمر درد است که از قسمت پایین کمر به ساق پا (سیاتیک) منتشر میشود. ساق پا علاوه بر درد، ممکن است ضعیف یا بی حس هم باشد. یک یا هر دو پا ممکن است آسیب ببیند. به ندرت ممکن است عملکرد روده یا مثانه تحت تأثیر قرار گیرد. اکثر بیماران مبتلا به فتق دیسک نیز دچار کمردرد میشوند. در زیر علائم دیسک کمر را مفصلتر توضیح میدهیم.
درد در بازو یا پای بیمار
بیماران معمولاً در ناحیه پا یا بازوی نزدیک به دیسک فتق شده احساس درد میکنند. بهعنوان مثال، اگر فتق دیسک در قسمت پایین کمر فرد قرار داشته باشد، میتوان انتظار داشت که بیمار در نزدیکی ساق پا احساس درد کند. مناطق شایع درد در ساق پا شامل باسن، ران، ساق پا و پا میشود. این نوع درد متحرک به عنوان سیاتیک نیز شناخته میشود.
اگر فتق دیسک در ناحیه گردن فرد باشد، احتمالاً درد را در نزدیکترین بازو احساس میکند. درد در نواحی شانه، بازو، دستها و انگشتان حرکت میکند.
احساس سوزنسوزن شدن و بی حسی
همراه با درد، فرد ممکن است احساس بی حسی یا سوزنسوزن شدن در بازو یا پای آسیب دیده را نیز تجربه کند. این در نتیجه فتق دیسک به سمت عصبهای مجاور است.
فتق دیسک در ناحیه کمر ممکن است باعث بی حسی و سوزنسوزن شدن پا و انگشتان پا شود. بیماران مبتلا به فتق دیسک در گردن ممکن است در دست، انگشتان و بازو احساس بی حسی و سوزنسوزن شدن کنند.
ضعف در عضلات
فتق دیسکها اغلب باعث تضعیف ماهیچههای مجاور نیز میشوند. افرادی که فتق دیسک در ناحیه کمر دارند ممکن است هنگام راه رفتن یا دویدن احساس ضعف یا ناپایداری کنند. اگر فتق دیسک در گردن فرد ایجاد شده باشد، هنگام نگه داشتن، بلند کردن یا حمل وسایلی که قبلاً بدون هیچ مشکلی میتوانستید آنها را مدیریت کنید، میتوانید احساس ناپایداری کنید.
گردن درد و اسپاسم
اگر فتق دیسک فرد در گردن اتفاق افتاده باشد، معمولاً درد گردن نیز مشاهده میشود، بیشتر در پشت و کنار گردن. به طوری که وقتی گردن خود را میچرخاند، ممکن است درد بدتر شود.
برخی از بیماران نیز دچار اسپاسم میشوند که باعث میشود گردن آنها به طور غیرارادی تکان بخورد.
در حالی که فتق دیسک میتواند یک وضعیت دردناک باشد، بسیاری از درمانها میتوانند، تسکین درد را برای فرد مبتلا به ارمغان بیاورند که زندگی روزمره را برای آنها آسانتر میکند.
فتق دیسک چگونه تشخیص داده میشود؟
فقط یک پزشک متخصص میتواند فتق دیسک را تشخیص دهد. تاریخچه پزشکی کامل و معاینه فیزیکی میتواند به احتمال فتق دیسک اشاره کند. تشخیص را میتوان با آزمایشهای خاصی مانند MRI و یا CT میلوگرافی (میلوگرام) تأیید کرد.
بهترین درمان فتق دیسک چیست؟
اکثر فتقهای دیسک کمر خود به خود و بدون هیچ گونه درمانی برطرف میشوند. برای فتقهای دردناک که همچنان ادامه دارد، درمان با گزینههای غیرتهاجمی یا کمتر تهاجمی مانند داروهای ضد التهابی و فیزیوتراپی آغاز میشود. در صورت ادامه علائم، تزریق استروئید اپیدورال ممکن است توصیه شود. اگر روشهای غیر جراحی باعث تسکین نشوند، جراحی میکرو دیسککتومی کمر (میکرودکمپرسیون) به طور معمول تسکین بسیار خوبی را ارائه میدهد.
یکی از استثنائات قابل توجه در استفاده از جراحی به عنوان آخرین درمان در فتق دیسک کمر، در بیمارانی است که ضعف قابل توجهی در عضلات پا دارند و یا عدم کنترل مثانه یا روده را تجربه میکنند، در این صورت ممکن است جراحی بهعنوان اولین گزینه درمانی توصیه شود تا احتمال آسیب دائمی به عصب و ضعف مداوم پا به حداقل برسد.
منابع :
نظرات کاربران