کوردوما تومورهایی هستند که میتوانند در هر نقطه از ستون فقرات یا قاعده جمجمه ایجاد شوند. دو محل رایج برای کوردوماها عبارتند از: قسمت پایین کمر (ناحیه خاجی- تقریباً یک سوم تا نیمی از کوردوماها) و پایه جمجمه (تقریباً یک سوم کوردوما). کوردوما از بقایای نوتوکورد (بافت جنینی که مرکز دیسکهای ستون فقرات را تشکیل میدهد.) تشکیل میشود. این تومورها بدخیم در نظر گرفته میشوند و میتوانند متاستاز دهند. اگرچه معمولاً به کندی رشد میکنند. حتی کوردوماها با رشد آهسته میتوانند تهاجمی شوند و به صورت موضعی بسیار بزرگ شوند و به بخشهای مهم مغز یا ستون فقرات فشار وارد کنند یا به آن حمله کنند. که میتواند باعث درد و مشکلات عصبی یا حتی تهدید کننده زندگی شوند. در این مقاله قصد داریم به معرفی تومور کوردوما مغزی و ستون فقرات بپردازیم. با ما در این مقاله همراه باشید.
علائم کوردوما چیست؟
کوردوما میتواند در حین رشد بر ستون فقرات، مغز و اعصاب فشار بیاورد و باعث درد و مشکلات عصبی مخصوص قسمتی از مغز یا نخاع شود که در آن قرار دارند. این علائم میتواند شامل گزگز، بی حسی، ضعف، عدم کنترل مثانه یا روده، اختلال عملکرد جنسی، مشکلات بینایی، مشکلات غدد درون ریز و مشکلات بلع باشد. اگر کوردوما خیلی بزرگ شده باشد. میتوانید یک توده را احساس کنید. علائم کوردوما به اندازه و محل تومور بستگی دارد. کوردوماهایی که در پایه جمجمه ایجاد میشوند میتواند منجر به دوبینی (دوبینی)، سردرد یا درد صورت شوند.
اگر اعصاب جمجمهای تحت تأثیر قرار گیرند، علائم دیگری مانند اشکال در بلع یا حرکات غیر طبیعی چشم رخ میدهد. اگر کوردوما به اندازهای بزرگ شود که جریان مایع مغزی نخاعی را مسدود کند، تجمع مایع میتواند فشار را در مغز افزایش داده و منجر به سردرد، تهوع و استفراغ شود. کوردوماهایی که در نخاع ایجاد میشوند باعث درد، ضعف یا بی حسی در پشت، بازوها یا پاها میشوند. اگر کوردوما در استخوان دنبالچه باشد، میتواند بر کنترل مثانه یا روده تأثیر بگذارد.
تومور کوردوما مغزی و ستون فقرات چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک قبل از برنامهریزی برای درمان اختصاصی، باید تشخیص قطعی کودردوما را داشته باشد. او ابتدا اسکنهای تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) و توموگرافی کامپیوتری (CT) انجام میدهد. این تصویر برداریها به پزشک کمک میکند تا تشخیص دهد که آیا سرطان به سایر قسمتهای بدن گسترش یافته است یا خیر. گاهی برای تشخیص نیاز به بیوپسی سوزنی است. که طی آن پزشک از یک سوزن برای جمع آوری نمونه کوچکی از تومور برای بیوپسی استفاده میکند. تا تشخیص را تایید کند. از آنجایی که روش بیوپسی سوزنی میتواند باعث گسترش سلولهای تومور در مسیر سوزن بیوپسی شود. و منجر به گسترش سرطان شود، در صورت تایید پاتولوژیست، تیم جراحی آماده خواهند شد تا تومور را از کل مسیر سوزن بیوپسی را فوراً خارج کنند.
درمان کوردوما به چه صورت است؟
هنگامی که کوردوما به سایر قسمتهای بدن متاستاز کند (گسترش میکند)، یا اگر بزرگ شود و شروع به فشار بر بخشهای مهم مغز کند، میتواند تهدید کننده زندگی باشد. حتی زمانی که کوردوما گسترش نیافته باشد، میتواند بسیار بزرگ شود و به اعصاب ستون فقرات و مغز آسیب برساند و باعث ناتوانی شود. که میتواند دائمی باشد. بهتر است که کوردوماها در زمانی که هنوز قابل کنترل هستند، به سرعت درمان شوند. درمان شامل برنامه ریزی قبل از عمل، جراحی که این روش برداشتن بلوک نامیده میشود. به معنای برداشتن کامل کل تومور، از جمله بافتهای اطراف که میتواند سلولهای سرطانی به آن حمله کرده باشند، شود.
به دلیل خطر گسترش کوردوما، جراحی باید به صورت کامل و دقیق انجام شود. مداخله جراحی بهترین شانس را برای درمان و کنترل تومور فراهم میکند. بسته به محل، اندازه و ظاهر کوردوما، تیم جراحی شامل چندین جراح است. جراحی کوردوما میتواند شامل همکاری بین متخصصان جراحی مغز و اعصاب، انکولوژی جراحی، انکولوژی ارتوپدی، اورولوژی، جراحی عروق، جراحی پلاستیک و بیهوشی باشد.
برخی از کوردوماها، به ویژه آنهایی که بزرگ هستند و حذف کامل آنها دشوار است، میتواند برای درمان چالش برانگیز باشد. در بیشتر موارد، حذف کامل تومور و به دنبال آن پرتودرمانی بهترین نتایج درازمدت را ارائه میدهد. عود تومور در بیماران مبتلا به کوردوما شایع است. بنابراین بیماران همچنان تحت نظر هستند و در صورت نیاز با جراحی یا پرتوهای اضافی تحت درمان قرار میگیرند. هدف اولیه درمان نه تنها بهبود بقای طولانی مدت بیماران، بلکه افزایش کیفیت زندگی بیمار با پرداختن به علائم عصبی و حفظ عملکرد شناختی است.
مراقبت بعد از جراحی کوردوما
مراقبتهای بعد از عمل برای موفقیت جراحی ضروری است، بنابراین پس از عمل فرد به بخش مراقبتهای ویژه جراحی مغز و اعصاب (NCCU) منتقل خواهد شد. در NCCU، فرد از نزدیک تحت نظر خواهد بود. تا پزشک مطمئن شود که به خوبی پس از عمل بهبود یافتهاید. به محض اینکه خوب شدید، پزشک برنامهای برای فیزیوتراپی، کاردرمانی و طب فیزیکی و توانبخشی توصیه میکند. پس از ترخیص از بیمارستان، احتمالا نیاز به اقامت در یک مرکز توانبخشی اختصاصی داشته باشید. جایی که درمانگران و پزشکان توانبخشی میتوانند درمان را برای به حداکثر رساندن بهبود عملکرد ادامه دهند.
همچنین شاید پزشک تصمیم بگیرد که از پرتودرمانی برای کاهش بیشتر اندازه تومور یا محدود کردن احتمال گسترش آن استفاده کند.
مدیریت مداوم بعد از درمان
به دلیل احتمال رشد مجدد کوردوما، باید مسئولیت ادامه بهبودی خود را با پیگیری مداوم بر عهده بگیرید. در طول سال اول پس از جراحی، برای اطمینان از عدم بازگشت کوردوما، هر سه ماه یکبار به MRI نیاز دارید. در سالهای بعد، پزشک میتواند به تدریج فاصله زمانی بین MRIهای پیگیری را افزایش دهد.
چه افرادی دچار تومور کوردوما مغزی و ستون فقرات میشوند؟
کوردوما میتواند در تمام افراد و در هر سنی رخ دهد. این بیماری در افراد ۳ تا ۹۵ سال دیده شده است. با این وجود، این نوع تومور نادر بیشتر در بزرگسالان ۴۰ تا ۷۵ ساله با سن متوسط ۵۸ سال در شایع است. کودکان و نوجوانان به ندرت دچار این بیماری میشوند. و تنها ۵ درصد از کل موارد را در بر میگیرند. گزارش شده است که کوردوماهایی که در جمجمه رخ میدهند اغلب در سنین بسیار پایین در کودکان و نوجوانان اتفاق میافتد. با این حال، علت آن میتواند این باشد که کوردومای جمجمه زودتر باعث بروز علائم شده و منجر به تشخیص زود هنگام میشود.
نظرات کاربران