آیا دیسک کمر خفیف درمان قطعی دارد؟

از اصطلاحات مختلفی برای توصیف فتق دیسک استفاده می‌شود. دیسک برآمده (برآمدگی دیسک) زمانی رخ می‌دهد که حلقه دیسک دست نخورده باقی می‌ماند. باعث بیرون زدگی دیسک می‌شود که می‌تواند به اعصاب فشار وارد کند. فتق واقعی دیسک (که دیسک پارگی یا لیز خورده نیز نامیده می‌شود) زمانی رخ می‌دهد که حلقۀ دیسک ترک خورده یا پاره می‌شود و به مرکز دیسک که حالت ژل مانندی دارد اجازه می‌دهد به بیرون فشرده شود. گاهی اوقات فتق دیسک کمر ایجاد شده خفیف است. اکثر فتق‌های دیسک در ستون فقرات کمری اتفاق می‌افتند، جایی که اعصاب نخاعی از بین مهره‌های کمری خارج می‌شوند و سپس دوباره به هم می‌پیوندند و عصب سیاتیک را تشکیل می‌دهند که از پایین پا می‌گذرد. ما در این مقاله به این سوال پاسخ خواهیم داد که آیا دیسک کمر خفیف درمان دارد؟

دیسک کمر خفیف

بیماری دیسک دژنراتیو کمر یا دیسک کمر خفیف یک بیماری شایع در بزرگسالان مسن است. دیسک‌های بین مهره‌ای به عنوان ضربه گیر ستون فقرات عمل می‌کنند. با افزایش سن، دیسک‌ها به تدریج خشک می‌شوند و قدرت و انعطاف پذیری خود را از دست می‌دهند. در بیشتر افراد این تغییرات تدریجی است. در واقع، بسیاری از بیماران نمی‌دانند که به بیماری دژنراتیو دیسک مبتلا هستند. آنها تنها زمانی از این وضعیت آگاه می‌شوند که برای یک مشکل سلامتی دیگر مورد بررسی و معاینه قرار می‌گیرند.

علائم دیسک کمر خفیف

دیسک کمر خفیف که ممکن است با ترک جزئی در لایه بیرونی دیسک ایجاد شود. در این حالت دیسک به وجود آمده سالم است و ماده ژل مانند دیسک هنوز از حالت طبیعی خود خارج نشده است. دردهای دیسک کمر خفیف که همان دردهای سیاتیکی خفیف هستند و به صورت معمولی زمانی شروع می‌شود که دیسک‌ها به علت ترک خوردگی متورم هستند. این دردهای به وجود آمده از حالت خفیف شروع و ممکن است کم کم شدت یابد.

از شایع ترین علائم دیسک کمر خفیف عبارتند از:

• درد در بخش تحتانی کمر
• احساس خارش و سوزش در ناحیه ران پا
• بی حسی و ضعف در کمر و پاها
• کاهش درد در زمان استراحت
• تشدید درد در هنگام راه رفتن و ایستادن
• شدت کمر درد در هنگام عطسه، سرفه یا هر اقدام ناگهانی دیگر

آیا فتق دیسک کمر خفیف قابل درمان است؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم که، درمان‌های غیرجراحی و محافظه کارانه اولین قدم برای بهبودی است و شامل دارو، استراحت، فیزیوتراپی، تمرینات خانگی، آب درمانی، تزریق استروئید اپیدورال (ESI)، دستکاری کایروپراکتیک و مدیریت درد است. 80 درصد از افراد مبتلا به کمردرد ناشی از فتق دیسک در حدود 6 هفته بهبود می‌یابند و به فعالیت عادی باز می‌گردند. اگر به درمان محافظه کارانه پاسخ ندادید، پزشک جراحی را برای درمان توصیه می‌کند.

درمان‌های غیر جراحی برای درمان دیسک کمر خفیف

اکثر موارد بیماری دیسک کمر خفیف نیازی به جراحی ندارند. بسیاری از درمان‌های غیرجراحی مختلف به تسکین علائم کمک می‌کنند. این درمان‌ها شامل:

خودمراقبتی

در بیشتر موارد، درد ناشی از فتق دیسک ظرف چند روز بهبود می‌یابد و در عرض 4 تا 6 هفته کاملا برطرف می‌شود. محدود کردن فعالیت، استفاده از کمپرس یخ و کمپرس آب گرم و مصرف داروهای بدون نسخه به بهبودی کمک می‌کند.

دارو

داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، شل‌کننده‌های عضلانی و استروئیدها می‌توانند به کاهش درد کمک کنند. داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین، ناپروکسن (Alleve)، (Naprosyn)، ایبوپروفن و سلکوکسیب برای کاهش التهاب و تسکین درد استفاده می‌شوند. مسکن‌ها، مانند استامینوفن (تیلنول)، می‌توانند درد را تسکین دهند اما اثرات ضد التهابی NSAIDها را ندارند. استفاده طولانی مدت از مسکن‌ها و NSAIDها باعث زخم معده و همچنین مشکلات کلیوی و کبدی می‌شود. شل‌کننده‌های عضلانی، مانند متوکاربامول (روباکسین)، کاریسوپرودول (سوما) و سیکلوبنزاپرین (فلکسیریل)، برای کنترل اسپاسم عضلانی تجویز می‌شوند.

استروئیدها برای کاهش تورم و التهاب اعصاب تجویز می‌شوند. آنها به صورت خوراکی (به عنوان بسته دوز Medrol)  در دوز کاهش یافته در یک دوره پنج روزه مصرف می‌شوند. این دارو تسکین تقریباً فوری درد در یک دوره 24 ساعته را دارد.

تزریق استروئید

تزریق استروئید تحت فلوروسکوپی اشعه ایکس توسط یک عامل بی‌حس‌کننده به فضای اپیدورال ستون فقرات تزریق خواهد شد. دارو نیز در کنار ناحیه درد برای کاهش تورم و التهاب تزریق خواهد شد. برای رسیدن به تاثیر کامل باید تزریق‌های مکرر انجام شود. مدت زمان تسکین درد متفاوت است و ممکن است هفته‌ها یا سال‌ها زمان ببرد. تزریقات همراه با فیزیوتراپی و یا برنامه ورزشی خانگی انجام می‌شود.

فیزیوتراپی

هدف فیزیوتراپی این است که به فرد کمک کند هر چه زودتر به فعالیت کامل بازگردد و از آسیب مجدد جلوگیری کند. فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند به فرد روش‌های صحیح وضعیت بدنی، بلند کردن و راه رفتن را آموزش دهند و برای تقویت عضلات کمر، ساق پا و شکم به آن‌ها کمک کنند. آنها همچنین فرد را به کشش و افزایش انعطاف ستون فقرات و پاهای خود تشویق می‌کنند. ورزش و تمرینات تقویتی عناصر کلیدی درمان هستند و باید بخشی از تناسب اندام مادام العمر فرد شوند.

درمان‌های جراحی برای درمان دیسک کمر خفیف

اگر علائم با درمان‌های محافظه کارانه بهبود قابل توجهی نداشته باشد، جراحی برای فتق دیسک کمر، به نام دیسککتومی، می‌تواند یک گزینه درمان باشد. در صورت مشاهده علائم آسیب عصبی مانند ضعف یا از دست دادن حس در پاها، جراحی نیز توصیه می‌شود.

دیسککتومی میکرو جراحی

جراح یک برش 1 تا 2 اینچی در وسط پشت فرد ایجاد می‌کند. برای رسیدن به دیسک آسیب دیده، ماهیچه‌های ستون فقرات بریده شده و به کنار منتقل می‌شوند تا مهره نمایان شود. بخشی از استخوان برداشته می‌شود تا ریشه عصب و دیسک نمایان شود. بخشی از دیسک پاره شده که به عصب نخاعی برخورد می‌کند با استفاده از ابزارهای مخصوص به دقت برداشته می‌شود. حدود 80 تا 85 درصد از بیماران با موفقیت از دیسککتومی بهبود می‌یابند و می‌توانند در عرض 6 هفته به کار عادی خود بازگردند.

‌دیسککتومی میکروآندوسکوپی با حداقل تهاجم

جراح یک برش کوچک در پشت ایجاد می‌کند. لوله‌های کوچکی به نام گشاد کننده با افزایش قطر برای بزرگ کردن تونل به مهره استفاده می‌شود. بخشی از استخوان برداشته می‌شود تا ریشه عصب و دیسک نمایان شود. جراح از آندوسکوپ یا میکروسکوپ برای برداشتن دیسک پاره شده استفاده می‌کند. این روش نسبت به دیسککتومی سنتی آسیب کمتری به عضله وارد می‌کند.

کلام آخر

اگر احساس درد در ناحیه کمر و یا پا دارید برای تشخیص درست منشاء درد بهتر است سریعا به پزشک مراجعه کنید. تشخیص درست می‌تواند به انتخاب درمان مناسب کمک کند. درمان‌های اولیه بیش‌تر شامل تمرین‌های کششی و پرهیز از انجام فعالیت‌های سنگین است. انجام این تمرین‌ها می‌تواند درد را در عرض ۶ هفته بهبود بخشد. اما اگر بعد از انجام این فعالیت‌ها و درمان‌های اولیه همچنان احساس درد داشته باشید پزشک از روش‌های جراحی برای درمان فتق دیسک استفاده می‌کند.